به گزارش پايگاه خبري-تحليلي سلام لردگان، اول بهمن ????، سرآغاز سلسله درسهاي زيربنايي "ولايت فقيه" يا "حكومت اسلامي" بود كه حضرت امام خميني(ره) همزمان با رهبري حركت سرنوشتساز بسيج نيروهاي جوان و دانشگاهي و تشويق آنان به مطالعه و بررسي قوانين همه جانبه اسلام، در حالي كه چند سالي از تبعيدشان در نجف اشرف ميگذشت، طي دوازده جلسه در مسجد شيخ انصاري ارائه کردند.
اين بحث علمي نه تنها حوزههاي علميه و محافل علمي روحانيت را با بياني مستدل و فقهي به اصل تفكيك ناپذيري دين و سياست متوجه ميکرد، بلكه محيط‌هاي دانشگاهي را نيز با نظام سياسي اسلام به عنوان يك تئوري كامل و الهي براي حكومت اسلامي آشنا ميكرد و روح خودكمبيني و خودباختگي را از اين محافل آشنا با فرهنگ غرب ميزدود.
سخنان حضرت امام خميني در اين جلسات پس از مدتي تبديل به كتابي با همين عنوان شد و عليرغم ممنوعيت و تدابير شديد ساواك ايران، به طرق گوناگون و مخفيانه به دست مبارزان داخل كشور ميرسيد.
اين نظريه از جمله نظريات بديعي است که توسط حضرت امام خميني(ره) طرح و تبيين شد و با پيروزي انقلاب اسلامي مبناي نظام و حکومت اسلامي ايران قرار گرفت.
اگرچه شاکله فعلي اين نظريه مترقي و گستره مرهون تلاش فقهي و تأملات موشکافانه امام راحل است، با اين حال صورت خام و اوليه اين نظريه را مي‌توان در آراي فقهي بسياري از علماي شيعه در طول تاريخ درخشان فقه شيعي يافت.
اصل ولايت‌داشتن فقها بر برخي امور و نيز حدود و دايره آن از جمله مباحثي است که در کتب علماي پيشين به وفور قابل مشاهده است.
«ولايت» در لغت از واژه «ولي» به معناي «قرب» و «نزديکي» مشتق شده است و «ولايت» به معناي ياري و نصرت و يا به معني سلطـان مي‌باشد. اين واژه از پراستعمال‌ترين کلمــات قرآن بوده و در ??? مورد بصورت اسمي و ??? مورد به اشکــال فعلي در قرآن کريم آمده است.
براي «ولي» با ترکيبـــات مختلفش معاني متعددي ذکر شده است در حــالي‌که اين واژه يک معناي اصلي بيشتر ندارد و ساير معاني با توجه به قرائن لفظيه و حـــاليه براي همان يک مفهوم وضع شده است و قدر مشترک همه اين معـــاني همان قــرب معنوي است. با اين حال در اصطلاح ولايت فقيه، «ولي» به مفهوم سرپرستي است.
از طرفي «فقيه» واژه‌اي از ريشه فقه است و در اصل برابر با فهم و يا علم به شيئ و فهم آن است و فقيه به معناي عالم مي‌باشد. بعضي فقـه را علم به دين و برخي ديگر رسيدن به علم غايب بوسيله‌ي علم مشهود و حاضر مي دانند که اخص از علم است.
«فقيه» در اصطلاح ولايت‌فقيـــه يعني مجتهد جامع الشرايط که داراي ســه ويژگي اجتهاد مطلق، عدالت مطلق و قـــدرت مديريت و استعداد رهبـري باشد نه هر کس که درس فقه خوانده است. اجتهـاد مطلق به اين معني که بر همه ابعاد دين اعم از اصول و فروع، عبادات و عقود، احکام و ايقاعات و سياست اسلامي آگاه و حائز عدالت مطلق باشد يعني علاوه بر عقل نظري در عقل عملي نيز در حد امکان کامل بوده و عامل به دين و به دور از هوي و هوس باشد.
و در نهايت ولايت‌فقيه يعني اداره امور جــامعه در زمان غيبت امام عصر (عج) توسط فقهايي که بر کتاب و سنت احـــاطه داشته و داراي شرايطي مانند عقل، علــم، توانايي، عدالت و آگاهي به زمان، حـافظ دين و مخالف هواي نفس باشند که ولايت فقيه به اين معنا ضامن اجراي قوانين اسلام است. (منبع "نداي انقلاب")