به گزارش "پايگاه خبري تحليلي سلام لردگان"، انديشکده آمريکايي «شوراي روابط خارجي» طي گزارشي به گردآوري نظرات «مايکل فوليلوف»، کارشناس انديشکده استراليايي «سياست بينالملل»، «ريچارد هاس»، مدير انديشکده «کميته روابط خارجي»، «جيميان يانگ»، از انديشکده چيني «مطالعات بينالملل» و «ايگور يورگنز»، از انديشکده استراليايي «توسعه معاصر» در زمينه «مهمترين مشکلات جهاني در سال جاري و فرارو» پرداختهاست.
بر اساس اين گزارش، از موضوع هستهاي ايران گرفته تا مشکلات اقتصادي جهان و تغييرات اقليمي از جمله مواردي است که جامعه بينالملل را درگير خود ساخته است.
*عدم انطباق ديدگاههاي چين و آمريکا
مايکل فوليلوف، کارشناس انديشکده «لوي براي سياست بينالملل» بر اين باور است که چين بايد به مسئوليتهاي خود به عنوان يک قدرت جهاني واقف باشد اما ديدگاه چين هرگز با آمريکا هماهنگ نيست.
* اهميت موضوع هستهاي ايران و بحران سوريه و امنيت سايبري براي جهان
ريچارد هاس، مدير انديشکده شوراي روابط خارجي معتقد است که علاوه بر بحران سوريه و موضوع هستهاي ايران، موضوعاتي چون امنيت سايبري، تغييرات اقليمي آزمونهاي مهمي براي جهان هستند.
جيميان يانگ، کارشناس انديشکده مطالعات بينالملل اولويتهاي حکومتي، تقويت موسسات موجود،تمرکز بر عوامل دولتي و غير دولتي را از جمله موارد مهم برميشمارد .
* معضلاتي چون نگرانيهاي زيست محيطي و افزايش شکاف طبقاتي
ايگور يورگنز، کارشناس انديشکده لوي براي توسعه معاصر ادامه تنش در خاورميانه، نگرانيهاي زيست محيطي و افزايش شکاف طبقاتي را از جمله مهمترين موضوعات در سطح جهاني برشمرد.
*عدم مسئوليتپذيري قطبهاي جهاني در قبال مشکلات
مايکل فوليلوف، در اين باره ميگويد که بزرگترين چالش پيش روي جهان ايجاد عدم مسئوليتپذيري مشترک در برابر مشکلات موجود در جهان تک قطبي کنوني است.
وي ميگويد: بسياري در جهان نسبت به آمريکا بعد از خاتمه جنگ سرد بيطاقت شدهاند . اما هم اکنون بايد بسياري از عوامل مهم جهاني نسبت به مشکلات آن مسئوليتپذير باشند.
در اين بين چين بايد قدرت روبه رشد خود را در عرصه جهاني بگنجاند. اين کشور در بسياري از موارد در عرصه بينالمللي نقش مثبتي را ايفا کرده است با اين وجود چين به عنوان يک قدرت جهاني تا حد زيادي هنوز با مشکلات موجود بصورت «تودار» برخورد ميکند.
چين در شوراي امنيت سازمان ملل متحد و ديگر مجامع به طور فزايندهاي در حال بهدست گرفت نقش محوري به عنوان يک قدرت جهاني است اما از ابعاد ديگر اين کشور در بسياري از موارد و موضوعات تعامل لازم را نداشته است.
*چين درقبال موضوع هستهاي ايران انتظارات غرب را برآورده نکرده است
چين به طور عمدهاي از منافع خود و متحدانش به نسبت تقويت نظام بينالمللي حمايت ميکند. موضوع هستهاي ايران يکي از اين موارد است. منافع چين در قبال موضوع هستهاي ايران براي غرب ايدهآل نيست. چين به عنوان يک بازيگردان مهم در نظام سياسي و اقتصادي بينالملل درباره موضوع هستهاي ايران و خطرات بزرگ آن نامناسب عمل ميکند.
چين کمي شکل تجارت خود را تغيير داده اما هنوز در پي تبيين منافع خود است . اين کشور از ديگران احترام ميخواهد اما خود مسئوليتپذير نيست.
از سوي ديگر غرب نيز با دقت در پي اميال خود است و کشورهاي غربي از قدرتهاي در حال ظهور ميخواهند تا آنها نقش فعالتري را در جهان ايفا کنند .آمريکا در اين بين از چين ميخواهد تا «پا به جلو» بگذارد اما نگاه چين در اين زمينه همانند آمريکا نيست. بايد پرسيد که نظر غرب به قدرتهاي در حال ظهور در مواردي چون «فرآيند صلح خاورميانه» يا «مداخله در امور کشورها» چيست؟
*تجارت، فضاي سايبري و تغييرات اقليمي سه موضوع چالشي در سال 2013
ريچارد هاس ،رييس انديشکده شوراي روابط خارجي آمريکا نيز موضوع هستهاي شدن ايران و تداوم بحران در سوريه را از جمله مهمترين مشکلات سال 2012 عنوان داشت و افزود که پيشرفت ايران در زمينه هستهاي نشان دهنده نامناسب بودن رژيم عدم اشاعه سلاح هستهاي ميباشد. وي تجارت ،فضاي سايبري و تغييرات اقليمي را سه موضوع ديگر چالش برانگيز در سال 2013 عنوان کرد.
* موضوع تجارت
هاس در اين باره ميگويد: آخرين نشست کشورهاي مهم جهان در عرصه تجارت در دوحه تقريبا بيفايده بوده و هم از لحاظ اقتصادي و هم راهبردي دردرسر ساز شده است. بايد به موارد آشکاري چون يارانههاي دولتي پرداخته شوند . آنچه که مورد نياز است مشاورههاي اقتصادي بسيار قوي در بين کشورهاي توسعه يافته و يا در حال توسعه است.
*موضوع سايبري
هاس در اين باره نيز افزود: موضوع سايبري جديدترين معضل بينالمللي است. با توجه به سرعت تغييرات فنآوري اين يک خطر مهم در فنآروي است و جاي چندان تعجبي هم ندارد. درباره موضوع سايبري قوانين و مقررات بدتري نيز وجود دارند بنابر اين چالش ديگر بزرگ جهاني چگوني جريان اطلاعات در برابر اشکال مختلف تهاجم سايبري است.
*شرايط اقليمي
هاس در اين زمينه معتقد است:بهطور فزايندهاي آشکار است که تلاشهايي در کاهش خطرات مرتبط با تغييرات اقليمي صورت گرفته است اما هنوز بين موارد صورت گرفته و آنچه که اتفاق ميافتد فاصله زيادي وجود دارد.
يک رويکرد چند جانبه براي مقابله با مشکلاتي چون کاهش جنگل زدايي،افزايش اعتماد به انرژي هستهاي، به اشترک گذاري فن آوري براي ساخت زغال سنگهاي پاکتر و غيره از جمله تلاشهاي بينالمللي است که ميتواند براي کمک به کشورهاي آسيبپذيرتر در جهت مقابله با اثرات تغييرات اقليمي صورت گيرد.
* نهادهاي غربي کند و فاقد کارايي لازمند
جيميان يانگ، از کارشناسان انديشکده چيني مطالعات بينالملل ميگويد: تقويت موسسان بينالمللي براي پيشبرد جهان مناسب ضروري است. موسسات و نهادهايي چون سازمان ملل متحد، صندوق جهاني پول،سازمان بهداشت جهاني و نشست سران جي ـ 20 به نظر ميرسد براي حل معظلات جهاني و مقابله با آن بيش از حد کند و بياثر هستند.
اين مجامع و نشستها بايد به هدف پيشبرد و بهبود اقتصاد جهاني و کمک به حل بدهيهاي منطقه يورو برآيند. در سال پيش رو گروه جي ـ 20 بايد نشان دهد که دنيا قادر است تا تاثير بهتري بر اين مسئله گذارد. همچنين بسياري از ساکنين جهان خواهان مشاهده توانايي سازمان ملل متحد در برخورد با مناطق مشکل دار جهاني هستند.
چالش آشکار در اين زمينه اين است که جامعه جهاني فاقد تعامل براي يافتن رويکردها و معيارهاي در زمينه موضوعاتي چون امنيت هستهاي و رشد رسانههاي اجتماعي است. قدرتهاي جهاني نيز اغلب تمايل کمي به همکاري باهم دارند و همکاريهاي مشترک بين آنها سخت بهنظر ميرسد.
*کشورها بيشتر مايل به همکاريهاي منطقهاي هستند
چالش سوم بن بست ايجاد شده در جهان يکپارچه است که باعث شده تا بسياري از کشورها و مناطق تلاش کنند تا موافقت نامههاي منطقهاي و پايينتري را بين هم داشته باشند و تمايل به همکاري در سطح جهاني را از خود نشان ندهند. اگر اين روند تداوم يابد ،آنگاه ديگر جهاني به معاني واقعي وجود نخواهد يافت.
با اين وجود در سال جديد پيش رو تفاهمهاي جديد سياسي و اقتصادي و سران جديد باعث تدام بيشتر صلح، همکاري و بهبودي خواهد بود.
ايگور يورگنز، کارشناس انديشکده لوي براي توسعه معاصر ميگويد: جامعه بينالمللي با چالشهاي امنيتي، زيست محيطي، اجتماعي در سال پيش رو مواجه خواهد بود و جهان بايد ثبات يا کاستي همراه با عواقب شديد را انتخاب کند.
*خطرات امنيتي
وي درباره خطرات امنيتي ميگويد:در خاورميانه وضعيت بسيار به هم ريخته و جهان با چالشي سخت در آينده مواجه است. اين منطقه با چالشهاي چون ظهور قدرتهاي در حال ظهور ، ظهور قدرتهاي غير دولتي خودمختار و اشاعه نبردهاي داخلي در منطقه ميباشد.
در اين ميان منافع تاکتيکي بازيگردانان اصلي مانع از تصميمگيريهاي جامع براي مواجهه با خطرات اصلي منطقه هستند و احتمال خطر اشاعه سلاحهاي هستهاي به شدت منطقه را تهديد ميکند.
فقدان تواناييهاي مناسب براي حل معضلات تاثير دومينوي موثر براي حل مشکلات را کاهش داده است. باوجود برخي پيشرفتها جامعه جهاني هنوز نتوانسته است از پس مشکلات و چالشهاي اين منطقه برآيد.
سال بعد بحران سوريه به اوج خود ميرسد.موضوع ايران و چالشهاي داخلي ديگر کشورهاي منطقه احتمالا در راس مباحثات جهاني سال بعد قرار خواهند گرفت.
*خطرات زيست محيطي
يورگنز در اين باره معتقد است:دانشمندان 9 مورد را در جهان براي زندگي بسيار واجب دانستهاند. بر اساس تخمين دانشمندان سه مورد از جمله تغييرات اقليمي، افزايش نيتروژن و تنوع زيستي را تقريبا از دست دادهايم. 6 مورد ديگر اسيدي شدن اقيانوس، استراسفوري شدن لايه اوزون، وجود ذرات معلق ، آب سالم ، تغيير کاربري اراضي و آلودگيهاي شيميايي از ديگر موارادي هستند که در آينده جز مشکلات عمده خواهند بود
* خطرات اجتماعي و نابرابريهاي اقتصادي
يورگنز در اين زمينه نيز معتقد است: نابرابريهاي اقتصادي در سرتاسر جهان به شکل خطرناکي با بافتهاي اجتماعي درهم تنيده است. در مقابل برابري اقتصادي بيشتر مرتبط با شاخصهاي بهتر اجتماعي است. اين يافتهها بر اساس مشاهدات تحليلگران آمريکايي و جهاني چون «آر ويلکينسون» و «آلن لين» صورت گرفته است.
اين موارد در زمينه بهداشت رواني و جسماني، آموزش، تربيت کودک، زندگي اجتماعي،تحرک اجتماعي،زاد و ولد،اضافه وزن، سو مصرف مواد مخدر، خشونت و فقر هستند. حتي کشورهاي ممتاز نيز از نابرابريهاي اقتصادي نسبت به همطرازان خود در سطح جامعه رنج ميبرند.
اينها از جمله خطرات سال جديد هستند و حاکميت جهاني و توانايياش در زمينه ايجاد ثبات را در دنيا به چالش خواهند کشانيد اما ماهيت اين خطرها همچنين نشان از محدوديت دولتها را نشان خواهند داد . برخي از اين موارد در نشست بعدي نشست جي ـ 20 در سنتپترزبورگ در سپتامبر سال 2013 مورد بررسي قرار خواهند گرفت. (منبع فارس )