۱۲ بهمن
- حضرت امام در حالي که قصد خروج از فرانسه و حرکت به‌سمت ايران را داشتند، با ارسال پيامي خطاب به مردم فرانسه، ضمن تشکر از آنها خداحافظي کردند.
- هواپيماي پاريس ـ تهران که به پرواز درآمد، همه نگران بودند؛ نگراني از انهدام هواپيما يا ربودن آن در آسمان. با اين حال، امام خميني پس از اقامه نماز در کف هواپيما، با آرامش تمام خوابيدند.
- با ورود حضرت امام به سالن فرودگاه، فرياد «الله اکبر» سالن فرودگاه را به لرزه در آورد. مستقبلين با خواندن سرود «خميني اي امام»، اشک شوق بر گونه‌هايشان جاري کردند.
- امام در فرودگاه سخنراني کردند: «من از عواطف طبقات مختلف ملت تشکر مي‌کنم. عواطف ملت ايران به دوش من، بارِ گراني است که نمي‌توانم جبران کنم».
امام، ضمن اشاره به اينکه طرد شاه از کشور قدم اول پيروزي بود، همگان را به وحدت کلمه و ادامه مبارزه تا قطع کامل ريشه‌هاي فساد دعوت کردند، سپس عازم بهشت زهرا شدند.
- حضرت امام در اولين سخنراني خود در ميان انبوه جمعيت مشتاق در بهشت زهرا مي‌گويد:
«من وقتي چشمم به بعضي از اينها که اولاد خودشان را از دست داده‌اند مي‌افتد، سنگيني‌اي در دوشم پيدا مي‌شود که نمي‌توانم تاب بياورم. محمدرضا پهلوي فرار کرد و همه چيز ما را به باد داد. مملکت ما را خراب کرد و قبرستان‌هاي ما را آباد... من دولت تعيين مي‌کنم، من توي دهن دولت مي‌زنم ... من به پشتيباني اين ملت دولت تعيين مي‌کنم. من به ارتش يک نصيحت مي‌کنم و يک تشکر ..... [ما] مي‌خواهيم ارتش مستقل باشد. آقاي ارتشبد شما نمي‌خواهيد؟ آقاي سرلشکر شما نمي‌خواهيد مستقل باشيد؟ و اما تشکر مي‌کنم از قشرهايي که متصل شدند به ملت».
- با وجود سرماي زمستان، شب قبل از ورود امام به ميهن، هزاران تن از مشتاقان، در مسير حرکت ايشان خوابيدند.
- شهرهاي کشور در شادي ورود امام، غرق نور و گل و فرياد بود.
- در حالي که مراسم ورود حضرت امام به طور مستقيم از تلويزيون پخش مي‌شد، نظاميان با يورش به اين سازمان از ادامه پخش آن ممانعت کردند. عده‌اي از مردم با قطع جريان پخش مستقيم ورود حضرت امام از تلويزيون به علت هجوم مأمورين نظامي، از عصبانيت تلويزيون‌هاي خود را به خيابان پرت کردند.
- امام خميني در شب اول اقامت خود در مدرسه رفاه، طي سخناني با اعضاي کميته استقبال، بر لزوم حفظ وحدت تأکيد کردند.
- روحانيون متحصن در دانشگاه، با انتشار آخرين اعلاميه خود، به تحصن پايان دادند.
- در پي درخواست مجدد بختيار براي ملاقات با حضرت امام خميني، ايشان گفتند: ملاقات با بختيار را در صورت استعفاي وي مي‌پذيرم.
- شاپور بختيار در آستانه ورود امام خميني پيامي منتشر کرد. وي در پيام خود مردم را نسبت به ادامه اعتراضات و تظاهرات، خصوصاً در روز ورود حضرت امام، تهديد کرد.
- دانشجويان ايراني در مقابل سفارت ايران در آمريکا تظاهرات کردند.
- آمريکا تعدادي از دستگاه‌هاي الکترونيکي محرمانه خود را از ايران خارج کرد.
نيروي هوايي سيستم‌هاي محرمانه جنگنده‌هاي اف چهارده را مخفي کرد. گفتني است که يکي از وظايف «هايزر» در ايران، انجام همين مأموريت بوده است.
- بانک‌هاي سوئيس اعلام کردند که پول‌هاي ايران را پس نمي‌دهند.
- مطبوعات و يونايتد پرس: قراردادهاي خريد اسلحه ايران از انگليس لغو شد. مقامات لندن گفتند به علت لغو اين خريدها، انگليس معادل چهار ميليارد دلار بابت عدم فروش و بيکار شدن بيست هزار نفر، زيان خواهد ديد.
- در ليبي به حمايت از انقلاب اسلامي مردم مسلمان ايران، راهپيمايي برگزار شد.
۱۳ بهمن۱۳۵۷
- امام خميني در جمع روحانيون بيانات مبسوطي را ايراد کردند. ايشان در قسمتي از اين بيانات فرمودند: رژيم سلطنتي از اول خلاف عقل بود ... هر ملتي بايد خودش سرنوشت خودش را تعيين کند.
- راديو مسکو: دانشجويان ايراني مقيم آمريکا عليه مداخله آمريکائي‌ها در امور داخلي ايران، در برابر کاخ سفيد تظاهرات کردند.
۱۴ بهمن۱۳۵۷
- حضرت امام طي يک مصاحبه مطبوعاتي در مدرسه رفاه اعلام کردند: شوراي انقلاب حکومت موقت تعيين خواهد شد و حکومت موقت، موظف خواهد بود که مقدمات رفراندم را تهيه کند. همچنين قانون اساسي که تدوين شد، به آراء عمومي گذاشته مي‌شود. ايشان دولت بختيار را غيرقانوني اعلام کردند و گفتند: کاري نکنيد که مردم را به جهاد دعوت کنم.
- دانشجويان ايراني با حمله به سفارتخانه‌هاي ايران در آمريکا، لبنان و استراليا، نسبت به رژيم سلطنتي ايران ابراز انزجار کردند.
- چهل تن ديگر از نمايندگان مجلس استعفا کردند.
۱۵ بهمن۱۳۵۷
- حضرت امام خميني طي يک سخنراني جوانان را به ادامه تظاهرات و اعتصابات فرا خواندند.
- وزراي خارجه آمريکا و انگليس طي ديدار ديويد اوئن از آمريکا، در مورد اوضاع ايران به گفتگو نشستند. بغداد نيز با اعزام هيأتي به عربستان، به بررسي اوضاع ايران و منطقه پرداخت.
- ژنرال هايزر، فرستاده ويژه آمريکا به ايران، با اتمام مأموريت حساس خود و مذاکرات مکرر با مقامات ايراني، عازم آمريکا شد. سخنگوي وزرات خارجه آمريکا گفت: هايزر سعي کرد تا نظاميان ايران از بختيار حمايت کنند. وي به اين علت ايران را ترک کرد که اقامت وي به احساسات ضد آمريکايي در ايران دامن مي‌زد.
- همافران نيروي هوايي در بهبهان به عنوان طرفداري از امام خميني، دست به راهپيمايي زدند.
- آيت‌الله سيدمحمدباقر صدر با ارسال نامه‌اي از عراق براي حضرت امام، از مبارزات ملت ايران حمايت کرد.
- به مناسبت ورود حضرت امام به ايران، از سوي آيت‌الله مرعشي نجفي تلگرافي براي ايشان ارسال شد.
- شهردار تهران در حضور حضرت امام استعفا کرد. امام سپس وي را مجددا به عنوان شهردار منصوب کردند. جواد شهرستاني از سوي دولت بختيار ممنوع‌الخروج شد.
- گروهي از نمايندگان مستعفي مجلس شورا با حضرت امام ديدار کردند.
۱۶ بهمن۱۳۵۷
- انتخاب مهدي بازرگان به عنوان نخست وزير دولت موقت، رسماً اعلام شد. حکم و فرمان نخست وزيري که با اتفاق آراء شوراي انقلاب و تصويب امام خميني صادر شده بود، توسط حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني در حضور حضرت امام و بازرگان قرائت شد.
- آسوشيتد پرس: با توجه به اينکه شانس موفقيت بختيار روز به روز کمتر مي‌شود، سخنگوي وزارت خارجه آمريکا به ابراز حمايت ملايم از بختيار بسنده کرد.
- رييس سازمان سيا اعراف کرد که در رابطه با پيش بيني مسائل ايران، اين سازمان ناکام بوده است. وي گفت: چيزي که ما پيش بيني نمي‌کرديم، اين بود که يک مرد هفتاد و هشت ساله که مدت چهارده سال در تبعيد بود، اين نيروها را به هم پيوند زند.
- کيسينجر گفت: بيم آن مي‌رود که انقلاب اسلامي به ساير کشورها سرايت کند و گناه اين حرکت، متوجه هدف توخالي حقوق بشر است.
- آيت‌الله گلپايگاني بازگشت حضرت امام به ميهن را به ايشان تبريک گفت.
- چند وزارتخانه، از جمله وزارت آموزش و پرورش، امور اقتصاد و دارائي، بهداري و دادگستري، توسط نيروهاي ارتش اشغال شد.
- ۲۲ نماينده ديگر مجلس شورا، استعفا کردند.
- در تظاهرت مردم آغاجاري، عده‌اي به شهادت رسيدند.
- هشت هزار يهودي، ايران را ترک کردند و به اسرائيل رفتند.
۱۷ بهمن۱۳۵۷
- امام خميني در سخنان خود گفتند: کار عاقلانه و مفيد به حال کشور اين است که بختيار و ارتش در مقابل انقلاب اسلامي، عکس‌العملي مثبت داشته باشند.
- در پاسخ به پيام‌هاي تشکر از سوي مردم و يا شخصيت‌ها و گروه‌هاي مختلف به مناسبت ورود حضرت امام به کشور، از سوي ايشان پيام تشکري خطاب به عموم انتشار يافت.
- بازرگان موقتاً از رهبري نهضت آزادي کناره‌گيري و به مدرسه علوي نقل مکان کرد.
(در حکم نخست وزيري حضرت امام از وي خواسته شده بود تا بدون واسبتگي حزبي و گروهي به پست نخست وزيري اشتغال يابد).
- دکتر سعيد، رييس مجلس شورا، در جلسه امروز مجلس اظهار داشت: بازگشت حضرت آيت‌الله العظمي خميني، مرجع عاليقدر تشيع را به خاک وطن از طرف خود و عموم نمايندگان خوش آمد مي‌گويم.
- لوايح محاکمه وزراي سابق و انحلال ساواک، در جلسه مجلس شورا به تصويب رسيد.
- در مراسم فارغ التحصيلي دانشجويان دانشکده افسري، افسران جوان از سوگند وفاداري به شاه معاف شدند.
- حجت‌الاسلام فلسفي پس از هشت سال ممنوعيت از سخنراني، در حضور امام و مردم ديدار کننده از ايشان، سخنراني کرد.
۱۸ بهمن ۱۳۵۷
- حضرت امام در ديدار با روحانيون شهر اهواز گفتند: ادامه نهضت يک تکليف است.
- فرماندار نظامي تهران به اين دليل که مردم به مقررات حکومت نظامي اهميت نمي‌دهند، ساعات منع عبور و مرور را کاهش داد.
- سيزده نفر ديگر از نمايندگان مجلس استعفا کردند.
- مجمع عمومي سازمان ملل متحد از اوضاع ايران اظهار نگراني کرد.
۱۹ بهمن۱۳۵۷
- جمعي از پرسنل نيروي هوايي با انجام رژه و خواندن سرود در مقابل حضرت امام، با حرکت اسلامي مردم ايران و رهبري نهضت اعلام همبستگي کردند. ايشان همچنين از راهپيمايي مردم در حمايت از دولت مهندس بازرگان تشکر کردند.
- ستاد ارتش، عکس روزنامه کيهان مبني بر رژه افسران نيروي هوايي در مقابل حضرت امام را تکذيب کرد.
- طي روزهاي گذشته و امروز، شهر تهران شاهد تظاهرات مردم و فرياد و خشم کليه اقشار در مقابل رژيم بود. بانک‌ها و ديگر مؤسسات دولتي مورد هجوم مردم به ستوه آمده از جنايت‌هاي شاه قرار گرفتند و شعله‌هاي آتش از همه سو زبانه مي‌کشيد.
- امام خميني طي نطق کوتاهي که از شبکه تلويزيوني کارکنان اعتصابي راديو و تلويزيون بطور مستقيم پخش مي‌شد ضمن آرزوي موفقيت براي کارکنان رسانه‌هاي گروهي گفتند: دستگاه‌هايي در اين قسمت بوده و هست که بايستي در خدمت مردم مي‌بودند، ولي رژيم غاصب از آنها در راه هدف‌هاي نامشروع استفاده کرده است.
- در درگيري‌هاي گرگان، پنج نفر کشته و يازده نفر مجروح شدند.
- مهندس شريف امامي که از طرف دادستاني ممنوع‌الخروج شده بود، از کشور گريخت.
۲۰ بهمن۱۳۵۷
- با حمله مأموران گارد به پادگان نيروي هوايي تهران، جنگ خياباني آغاز شد. به گفته همافران، وقتي که راديو اعلام کرد فيلم ورود امام خميني بعد از اخبار تلويزيون نمايش داده خواهد شد، آنها در سالن پادگان اجتماع کردند. با ظاهر شدن تصوير حضرت امام بر صفحه تلويزيون، طنين صلوات سالن را پر کرد و در اين هنگام، افراد گارد به سوي آنها تيراندازي کردند و درگيري آغاز شد.
- مردم ساکن در اطراف خوابگاه همافران، هنگامي که از حمله نيروي گارد به همافران آگاه شدند، اهالي خيابان‌هاي اطراف را نيز با خبر کردند و طولي نکشيد که جمعيت انبوهي در کنار ديوار خوابگاه گرد آمدند که با فرياد الله‌اکبر از همافران حمايت مي‌کردند.
- اجتماع مردم در کنار خوابگاه همافران نيروي هوايي که از ساعت ده شب آغاز شده بود همچنان ادامه يافت. ترس مردم اين بود که در صورت پراکنده شدن، نيروهاي گارد، مجددا به همافران حمله کنند، لذا از دفتر حضرت امام کسب تکليف کردند و دفتر امام توصيه کردند که پراکنده نشويد.
- مردم در کنار خوابگاه نيروي هوايي همچنان شعار مي‌دادند و خود را با آتش لاستيک‌هاي فرسوده گرم مي کردند که نيمه شب مأموران حکومت نظامي با خودروهاي نظامي و در حاليکه از دور با شليک رگبار مسلسل‌ها به طرف هوا در صدد ترساندن مردم بودند، به اجتماع مردم حمله کردند. در اين هنگام مردم به کوچه‌هاي اطراف پناه بردند اما مأمورين توانستند يکصد و پنجاه و دو نفر را دستگير و به محل استقرار حکومت نظامي در کلانتري تهران و منتقل کنند. در بين دستگير شدگان دو روحاني نيز حضور داشتند (اولين کلانتري ساقط شده در جريان هجوم مردم همين کلانتري بود).
۲۱ بهمن۱۳۵۷
- با آغاز درگيري مسلحانه، پرسنل انقلابي نيروي هوايي براي تسليح مردم در ازاي کارت پايان خدمت سربازي، يک قبضه سلاح و هفت فشنگ در اختيار آنان قرار مي‌دادند.
- کلانتري تهران نو ـ پس از پنج ساعت زد و خورد شديد بين مأمورين گارد و مردم ـ سقوط کرد و مردم و گاردي‌ها در اين زدو خورد چندين کشته و مجروح داشتند. از اين پس، کلانتري‌ها يکي پس از ديگري به دست مردم ساقط شدند.
- فرماندار نظامي تهران در اعلاميه شماره چهل خود، ساعات حکومت نظامي را از ساعت چهار و نيم بعدازظهر تا ساعت پنج صبح افزايش داد. پس از شدت گرفتن حملات مردم به کلانتري‌ها و پادگان‌ها، فرماندار نظامي تهران در همين روز ساعت منع عبور و مرور را تا ساعت دوازده ظهر افزايش داد. يعني مردم تنها از ساعت دوازده شهر تا چهار و نيم بعدازظهر اجازه خروج از منازل خود را دارند.
- حضرت امام خميني در رابطه با حکومت نظامي اعلام شده از طرف فرماندار نظامي تهران، آن را ملغي اعلام کردند و گفتند: «اعلاميه امروز حکومت نظامي خدعه و خلاف شرع است و مردم به هيچوجه به آن اعتنا نکنند ... اخطار مي‌کنم که اگر دست از اين برادرکشي بر ندارند و لشگر گارد به محل خودش برنگردد ... تصميم آخر خود را به اميد خدا مي‌گيريم». همچنين دولت موقت، اعلاميه حکومت نظامي را يک توطئه توصيف کرد.
- ميني‌بوس‌ها و ماشين‌هاي وابسته به ستاد کميته امام خميني، با بلندگو، لغو اعلاميه فرماندار نظامي را در سطح تهران اعلام کردند. گفتني است که بنا به گفته رحيمي، يکي از سران ارتش، حکومت نظامي تصميم داشت که با افزايش ساعات حکومت نظامي، به انجام کودتا و سرکوب مردم و خصوصا ترور و دستگيري رهبران نهضت، بپردازد. اين تصميم حضرت امام، توطئه بزرگي را در آستانه پيروزي نهضت در نطفه خفه کرد.
- امام خميني در جواب به استعفاي افراد نيروي مسلح نوشتند: قسم براي حفظ قدرت طاغوتي صحيح نيست و مخالفت با آن واجب است و کساني که قسم خورده‌اند بايد بر خلاف آن عمل کنند.
- مردم مسلح به ياري افراد نيروي هوايي رفتند. جنگ خياباني در تهران اوج بيشتري پيدا کرد.
- ده‌ها هزار تن از مردم در خيابان فرح‌آباد، پشت کيسه‌هاي شن و خاک سنگر گرفتند.
- کلانتري‌هاي تهران نو، (چهارده و شانزده و بيست و يک و نه) و نارمک ده و يازده و شهر ري، سقوط کردند و همچنين يک هلي‌کوپتر گارد در تهران در هوا ساقط شد.
- حجت‌الاسلام مفتح از جانب حضرت امام، عکس مندرج در روزنامه کيهان مبني بر رژه افسران نيروي هوايي در مقابل ايشان را کاملا صحيح و واقعي دانست.
- از سوي دفتر تبليغات امام خميني، هر گونه تماس با بختيار و سران ارتش تکذيب شد.
- امام خميني اعلام کردند که من خودم اهل قلم و بيان هستم و هيچ سخنگويي ندارم.
- ستاد امداد و سازمان ملي پزشکان، تعداد شهدا را تا ساعت يازده امشب، صد و بيست و شش تن ، و مجروين را ششصد و سي و چهار نفر ذکر کرد.
- شمار کشته شدگان که به بيمارستان جرجاني منتقل شده‌اند، به چهل و شش نفر رسيد و تعداد زخمي‌ها به علت کثرت آنها قابل شمارش نيست.
۲۲ بهمن۱۳۵۷
- با تلاش برخي از دوستان بختيار و نيز نزديکان مهندس بازرگان، بنا شد جلسه‌اي با حضور بازرگان، بختيار و قره‌باغي تشکيل گردد. عباس اميرانتظام درباره اين جلسه مي‌گويد: قبل از جلسه، بختيار به من تلفن زد و گفت استعفاي خود را در جلسه تسليم خواهد کرد. ليکن بختيار در جلسه حاضر نشد و تنها استعفا نامه خود را براي جلسه فرستاد.
- واحدهاي نظامي چند شهر، از جمله لشکر زرهي قزوين، به سوي تهران روانه شدند. مردم، جاده تهران ـ کرج را به منظور جلوگيري از ورود واحدهاي نظامي، مسدود کردند.
- نبرد شديد مردم با نيروي گارد در خيابان‌هاي تهران شدت بيشتري پيدا کرد.
- در پي درگيري‌هاي اخير، پزشکي قانوني مملو از شهدايي است که در چند روز اخير کشته و شناسايي نشده‌اند.
- تسليحات ارتش، زندان اوين، ساواک سلطنت آباد، مجلسين سنا و شورا، راديو و تلويزيون، نخست وزيري، ژاندارمري و شهرباني، به دست مردم تصرف شد.
- نصيري، رييس ساواک، سالار جاف، قاتل مردم کردستان و سپهبد رحيمي، توسط مردم بازداشت شدند. همچنين سپهبد بدره‌اي، فرمانده نيروي زميني، محمد امين و بيگلري، جانشين فرماندگان گارد، به هلاکت رسيدند.
- فرماندهان نيروهاي سه گانه ارتش با حضور در خدمت امام خميني، استعفاي خود را تقدم کردند.
- با مراجعه به منزل حضرت امام، گروه‌هاي مسلح پشتيباني خود را از امام اعلام کردند.
- حضرت امام به دنبال سقوط نهادهاي اصلي رژيم و عقب‌نشيني ارتش از مردم خواستند که آرامش و نظم را مجددا برقرار کنند.
- از جمله مواردي که موجب شد ارتش اعلام بي‌طرفي کند، اينها بود:
رييس ستاد شهرباني به کلانتري‌ها گفته بود مقاومت نکنند؛ در حالي که اين خلاف دستور بود. اعزام نيروهاي زبده کمکي براي افسران محاصره شده در مسلسل‌سازي به جهت تمرد آنها بي‌نتيجه ماند. سربازان به طور دسته جمعي فرار مي‌کردند و بدون اجازه به پادگان‌ها بر‌مي گشتند. نيروهاي زرهي به علت سد شدن راه آنها توسط مردم و تير خوردن سرلشکر رياحي، موفق به کار نشدند. نيروي هوايي به علت پيوستن افسران و همافران به مردم، قدرت انجام پرواز نداشت. بي‌نظمي عمومي، نافرماني و اعلام همبستگي افسران عالي رتبه با کميته امام خميني همه گير شده بود.
- انقلاب اسلامي مردم ايران به رهبري امام خميني، نظام دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهي را سرنگون کرد.
- امام خميني طي پيام ديگري خطاب به مردم نوشتند: توجه داشته باشيد که انقلاب ما از نظر پيروزي بر دشمن هنوز به پايان نرسيده است. دشمن از انواع وسايل و دسايس بهره‌مند است و توطئه‌ها در کمين است. تنها هوشياري و انضباط انقلابي و اطاعت از فرمان‌هاي رهبري و دولت موقت اسلامي است که توطئه‌ها را نقش بر آب مي‌سازد ... با دولت موقت اسلامي همکاري نماييد تا با حول و قوه الهي هر چه زودتر با همکاري يکديگر ايران اسلامي آباد و آزاد را مورد غبطه جهانيان بسازيم.
انتهاي پيام/