در سال هاي اخير علاوه بر استفاده نابه جا و خودسرانه دگزامتازون براي درمان بيماري سرماخوردگي، اين دارو توسط ورزشکاران بدنساز نيز به منظور افزايش حجم عضلات استفاده مي شود که عوارض زيانباري براي اين دسته از افراد رقم خواهد زد.


دگزا متازون در عين کاربرد فراوان عوارض بسياري دارد

متخصص بيماري هاي داخلي عنوان کرد: عارضه‌ دگزامتازون پوکي استخوان است و فشار خون، چاقي، مشکلات بينايي از قبيل کاهش بينايي، آب مرواريد، آب سياه، خونريزي گوارشي، اختلالات بسيار شديد هورموني از عوارض دگزامتازون هستند.

دکتر محمد رضا ميرادي گفت: دگزا متازون يکي از داروهايي است که در اشکال مختلف خود (شربت، قرص، قطره، آمپول و پماد و محلولها) يکي از پرکاربردترين داروهاست.

وي ادامه داد: دگزامتازون دارويي از دسته کورتيکو استروئيدهاست. از داروهاي معروف ديگر در اين دسته مي‌توان به بتامتازون- کورتيزون -پردنيزولون و هيدروکورتيزون اشاره کرد. کورتيکواستروئيدها يا همان کورتون‌ها داراري اثرات گسترده‌اي در قسمت‌هاي مختلف بدن هستند که اين اثرات گسترده همانطور که مي‌توانند در درمان طيف زيادي از بيماري‌ها مفيد باشند، مي‌توانند عوارض جانبي زيادي هم به جا بگذارند.  

وي تاکيد کرد: متأسفانه پزشکان و بيماران علاقه‌ خاصي به اين دارو دارند، چون به سرعت التهاب، تب و عوارض کوفتگي عضلاني را از بين مي‌برد.

وي بيان داشت: داروي بتامتازون، دگزامتازون، تريامسينولون، داروهاي تزريقي کورتون‌دار است، اين دارو مانند شمشير دو لبه عمل کرده و عوارض خطرناکي به سيستم ايمني بدن وارد مي‌سازد. کورتون هر چند علائم بيماري را کاهش مي‌دهد اما بيماري را از ميان نمي‌برد.  


کورتون ها مانع رسوب کلسيم در استخوان ها مي شوند

متخصص بيماري هاي داخلي عنوان کرد: کورتون مانع رسوب کلسيم در استخوان‌ها مي‌شود و فرآيند استخوان‌سازي را کاهش مي‌دهد.

دکتر ميرادي افزود: فشار خون، چاقي، مشکلات بينايي از قبيل کاهش بينايي، آب مرواريد، آب سياه، خونريزي گوارشي، اختلالات بسيار شديد هورموني از ديگر عوارض دگزامتازون است.

وي گفت: افرادي که از ديابت و فشار خون رنج مي‌برند، اين افراد پيش از استفاده از اين دارو با پزشک خود مشورت کنند.


پزشکان و مردم مصرف داروهاي تزريقي را به حداقل برسانند

 متخصص بيماري هاي داخلي اظهار داشت: پزشکان و مردم مصرف داروهاي تزريقي را به حداقل برسانند و بيشتر از داروهاي خوراکي مصرف کنند.

دکتر ميرادي گفت: نکته مهم در تجويز و مصرف داروهاي کورتوني همچون دگزامتازون، بتامتازون يا آنتي بيوتيک ها آن است که بدرستي و در موارد ضروري توصيه شود.

وي عنوان کرد: بيمار بايد قبل از مصرف دارويي مانند دگزامتازون، پزشک يا داروساز را از سابقه آلرژي به اين دارو يا مصرف هر نوع مسکن غيراستروئيدي مانند آسپيرين و اسيد مفناميک مطلع کند. چون مصرف اين نوع مسکن ها با مشکلات گوارشي همراه است و دگزامتازون نيز بر شدت اختلالات گوارشي مي افزايد و حتي شخص را در معرض ابتلا به زخم معده قرار مي دهد.


۵۰ درصد نسخه هاي پزشکي کشور حاوي داروهاي کورتوني است

وي تصريح کرد: اهميت و ضرورت توجه به عوارض مصرف نابجا و خودسرانه داروهاي کورتوني از جمله دگزامتازون زماني بيشتر مي شود که بدانيد طبق گفته مسئولان سازمان غذا و داروي وزارت بهداشت نزديک به 50 درصد نسخه هاي درماني در کشورمان، حاوي داروهاي کورتوني است.

دکتر ميرادي افزود: داروهاي کورتيکوستروئيدي که در لفظ عاميانه به کورتون ها معروف است، داروهاي پرقدرتي است و به همين علت داروسازان آنها را به تيغ جراحي تشبيه مي کنند. يعني در علاج بسياري از بيماري ها قوي ترين ابزار درماني محسوب مي شود که البته مي تواند عوارض جدي هم داشته باشد، اما نکته مهم کاربرد درست و بجاي آنهاست.

وي خاطرنشان کرد: تضعيف سيستم ايمني بدن با مصرف طولاني مدت داروهاي کورتوني از جمله دگزامتازون در واقع، زماني که دچار ورم و التهاب مي شويم مثلا در بيماري هاي التهابي ريه، روده و مفاصل بدن، کورتون ها قادر به فرونشاندن اين التهاب و ورم هستند.
وي ادامه داد: اما از سوي ديگر، کورتون ها باعث فرونشاندن فعاليت دستگاه ايمني مي شوند و به اين علت، اين داروها و بويژه آمپول دگزامتازون درکنترل انواع آلرژي ها به کار مي رود، اما مصرف طولاني مدت اين داروها نيز شانس ابتلا به انواع عفونت ها و شدت آن را بالا مي برد.

وي تاکيد کرد: مورد خاصي که بايد قبل از تزريق داروهاي کورتوني از جمله دگزامتازون مورد توجه قرار بگيرد، مساله ابتلا به آبله مرغان است، البته بجز کساني که آبله مرغان گرفته اند، در چنين شرايطي، تظاهرات آن فقط به عوارض پوستي خلاصه نمي شود و مي تواند علائم بسيار خطرناک ديگري نيز داشته باشد و اين نکته بسيار مهمي است که بايد در تجويز و مصرف کورتيکوستروئيدها از سوي پزشک و بيمار مورد توجه قرار بگيرد.


دگزامتازون درمان سرماخوردگي نيست

متخصص بيماري هاي داخلي بيان داشت: متاسفانه تزريق آمپول دگزامتازون براي بيمار، هنگام بروز سرماخوردگي در کشور ما بسيار شايع است، شايد در ظاهر با تزريق دگزامتازون، علائم سرماخوردگي بسرعت از بين برود، اما به علت اثراتي که اين دارو بر تضعيف سيستم ايمني بدن مي گذارد، خطر ابتلا به بيماري هاي عفوني نيز در بيمار افزايش مي يابد.

وي در اين راستا ادامه داد: به همين علت، بيمار بايد در چنين شرايطي هر نوع علامت ساده همچون تب و بي حالي را جدي بگيرد و به پزشک مراجعه کند. زيرا ممکن است در معرض ابتلا به يک بيماري جدي عفوني قرار داشته باشد.


دگزامتازون به افزايش حجم عضلات کمک نمي کند

متخصص بيماري هاي داخلي گفت: متاسفانه اين روزها پاي آمپول دگزامتازون به باشگاه هاي بدنسازي نيز باز شده است و علاقه مندان به بدنسازي نيز از دگزامتازون تزريقي به عنوان داروي کورتني براي حجم دهي به عضلات استفاده مي کنند.

دکتر ميرادي بيان داشت: دگزامتازون نه تنها به افزايش حجم عضلات و توان ورزشکاران منجر نمي شود، بلکه باعث افزايش تجزيه عضلات، کاهش توده عضلاني و ضعف آن مي شود.

وي در اين راستا افزود: همچنين با مصرف اين دارو امکان پارگي و آسيب ديدن تاندون ها در ورزشکاران، هنگام انجام حرکات ورزشي بشدت افزايش مي يابد.


داروهاي کورتوني اثر بخشي داروهاي کنترل قند، فشار و چربي خون را کاهش مي دهد

دکتر ميرادي عنوان کرد: مصرف دگزامتازون با وجود فوايد درماني مي تواند با مصرف نابجا، عوارض خطرناکي مثل تاخير در بهبود زخم ها، افزايش فشار، چربي و قند خون را به همراه داشته باشد، زيرا اين داروي کورتوني اثر بخشي داروهاي کنترل قند، فشار و چربي خون را کاهش مي دهد و بيمار، بدون آن که خود بداند در معرض بروز اختلالات خطرناک متابوليکي قرار مي گيرد.

وي افزود: چنين اتفاقي حتي ممکن است براي بيماراني که از داروهاي ضد صرع استفاده مي کنند نيز رخ بدهد.
وي ادامه داد: همچنين خانم ها در دوران يائسگي بايد نسبت به عوارض دگزامتازون در بالا بردن شانس ابتلا به پوکي استخوان آگاه باشند.

دریافت کد اوقات شرعی