19 دي، يادآور يکي از مهم‌ترين صحنه‌هاي رشادت رزمندگان در دفاع مقدس است که دشمن را متوجه توان واقعي آن‌ها کرد.
به گزارش خبرنگار
سلام لردگان؛ 19 دي يادآور يکي از رشادت‌هاي مردان ايران زمين در دوران "دفاع مقدس" است که باعث شد تا دشمن متوجه توان واقعي رزمندگان ايراني بشود. اين روز در تاريخ به نام سنگين‌ترين و گسترده‌ترين عمليات آن دوران با نام " کربلاي 5 " بود چرا که دشمن در اين عمليات هم از نظر تجهيزات تلفات زيادي را ديد و هم از نظر سياسي شکست خورد و همچنين ابتکار عمل به دست نيروهاي ايراني افتاد.
** عمليات " کربلاي 5 "
عمليات " کربلاي 5 " که يکي از بزرگترين عمليات‌هاي رزمندگان در طول "جنگ تحميلي" بود، 28 سال پيش در تاريخ 19 دي‌‌ماه سال 1365 با رمز "يازهرا(ع) " در منطقه "شلمچه" و شرق "بصره" با وجود وضعيت سخت آن روزها و کمبود تجهيزات و پس از شکست در عمليات " کربلاي 4 " آغاز شد.
" کربلاي 5 " را مي‌توان پاسخي به عمليات " کربلاي 4 " دانست چرا که در اين عمليات دشمن که مورد حمايت کشورهاي غربي بود توانست به کمک آواکس‌ها عمليات رزمندگان ايراني را شناسايي و براي مقابله با آن آماده شود که همين امر موجب به خاک و خون کشيده شدن جوانان ايراني شد از اين رو ضرورت انجام عملياتي که پيروزي آن تضمين شده باشد و ضمنا از جنبه نظامي و سياسي بسيار ارزشمند باشد تا آثار نامطلوب عدم فتح " کربلاي 4 " را جبران کند لازم بود که انجام شد.
اما در اين ميان پيچيدگي‌هاي نيز در مورد انتخاب منطقه عمليات وجود داشت که عبارت بودند از اين که اولا تنها انجام يک عمليات نمي‌توانست موثر باشد و به علاوه عمليات بايد با پيروزي توام باشد و همچنين سرعت عمل نيز نقش تعيين کننده‌اي در اين عمليات داشت که به همين دليل روند انجام عمليات را کند مي‌کرد.
** اهداف و منطقه عمليات
منطقه "شلمچه" به لحاظ اهميت سياسي و نظامي آن، به عنوان يکي از معابر وصولي شهر "بصره"، همواره در زمره اهداف قواي نظامي جمهوري اسلامي‌ايران قرار داشت. در صورت تسلط بر اين منطقه، جمهوري اسلامي مي‌توانست برتري خود در جنگ را به اثبات برساند.
منطقه عملياتي "شلمچه" که در جنوب شرقي شهر مهم "بصره" قرار گرفته و تقريبا نزديک ترين محور وصولي به اين شهر به شمار مي‌آيد، به مناطق و محورهاي زير محدود بود:
از شمال، به آب گرفتگي جنوب زيد
از شرق، به دژ مرزي ايران و عراق
از جنوب، به رودخانه اروند و اروند صغير
از غرب، به کانال زوجي و شهرهاي تنومه و الحارثه
اين منطقه از تعداد زيادي نهر، کانال، خاکريز، جاده و... تشکيل شده است که همه آن ها در بخش شمالي " اروند" قرار دارند. هم چنين، آب گرفتگي‌هاي متعددي در اين منطقه وجود دارند که از سوي ارتش عراق به عنوان موانعي در مقابل هر گونه نفوذ قواي جمهوري اسلامي ايجاد شده اند.
** اصل غافلگيري عامل پيروزي " کربلاي 5 "
ارتش بعث در جشن شکست " کربلاي 4 " بود که ايراني ها " کربلاي 5 " را آغاز کردند، فرماندهان و رزمندگان ايراني در ميانه ترديد و اميد، 19 دي به خط " شلمچه " زدند و عراقي ها در جشن پيروزي‌شان حسابي غافلگير شدند. روش و منش چاپلوس‌پروري صدام از دلايل اصلي اين غافلگيري بود.
حمداني از فرماندهان گارد رياست جمهوري عراق مي‌گويد: حمله " کربلاي4 " ايران به کلي شکست خورد و رقابتي ميان فرماندهان سپاه سوم و هفتم عراق که هميشه موفق بودند، پديد آمد. فرمانده سپاه سوم، طالي الدوري براي اينکه نشان دهد ايران را شکست داده است، امار و ارقامي از تلفات فوق العاده سنگين نيروهاي ايراني ارائه داد که غير منطقي به نظر مي رسيد.
ماهر عبدالرشيد، فرمانده سپاه هفتم هم مي‌دانست که بايد مطابق ميل صدام رفتار کند. او هم آمارهاي غير واقعي داد. آمارهايي که تقريبا خنده‌دار بود اما صدام رضايت داشت چون پس از فاو، اين دروغگويي ها تسکينش مي داد. فرماندهان مي گفتند با تلفات سنگيني که به ايراني ها وارد شده، مي توانيم همه نفس راحتي بکشيم. فرماندهاني که مدت ها در جبهه بودند به مرخصي رفتند و آماده باش لغو شد.
مردم در جامعه هم آمارها را باور کردند و مي گفتند تا ايراني‌ها عمليات ديگري شروع کنند، حداقل شش ماه زمان مي‌خواهند. ايراني ها کمتر از دو هفته بعد حمله کردند و دروغ‌ها برملا شد. معلوم شد فرماندهان تلفات ايراني را 10 برابر بيشتر اعلام کرده‌اند.
** تجهيزات و ادوات ايران و عراق در " کربلاي 5 "
منطقه عملياتي "شلمچه" در حوزه پدافندي سپاه سوم عراق بود و سه لشکر 11 پياده، 5 مکانيزه و 3 زرهي در اين منطقه مستقر بودند همچنين با شروع عمليات، تعداد ديگري از لشکرهاي عراق به تدريج در منطقه عملياتي حضور يافتند از سوي ديگر قواي رزمي ايران نيز براساس موجودي 200 گردان نيرو، نحوه رزم خود را به اين صورت که قرارگاه "خاتم الانبياء" صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم به عنوان قرارگاه مرکزي، قرارگاه‌هاي " کربلا "، "نجف"، " قدس" که تحت فرماندهي قرارگاه "خاتم الانبياء" صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم هدايت نيروهاي زير را به عهده داشتند.
هم چنين، گردان مستقل 38 زرهي "ذوالفقار"، تيپ 20 زرهي "رمضان" و تيپ توپخانه " 15 خرداد" تحت امر قرارگاه "خاتم الانبياء" صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم بودند که در مجموع، 24 گردان توپخانه، آماده آتش وجود داشت و در جريان عمليات نيز قرارگاه عملياتي "نوح" و تيپ هاي مستقل 110 "خاتم الانبياء" صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و " 22 بدر" نيز به نيروهاي عمل کننده ملحق شدند.
شکستن خطوط و استحکامات و پيشروي در شرق بصره، توانايي‌ها و قابليت‌هاي نظامي‌عراق را بار ديگر، زير سؤال برد، چنان که روزنامه آبزِرِور چاپ پاريس به نقل از کارشناسان غربي نوشت: «براي اولين بار از آغاز جنگ تاکنون، ناظران و کارشناسان غربي در مورد امکانات دفاعي عراق دچار ترديد شده اند.»
هم چنين تاکيد بر توانايي نظامي ايران، بخشي ديگري از تحليل‌هاي ارايه شده در رسانه‌هاي خبري بود، چنان که راديو بي. بي. سي طي تحليل در همين زمينه، با توجه به تجربه سپاه در عمليات فاو و عبور از رودخانه اروند، ضمن اشاره به عبور از منطقه آب‌گرفتگي و کانال پرورش ماهي در عمليات کربلاي 5 گفت: «موفقيت ايران در عبور از درياچه ماهي، يک بار ديگر توانايي ايران در عبور از آبراه ها را نشان مي‌دهد.»
هفته‌نامه نيوزويک نيز ضمن تاکيد بر پيروزي ايران در عمليات کربلاي 5، بر شرايط پيروزي ايران بر عراق اشاره کرد: «تهاجم ايراني ها در نزديکي بصره، حداقل يک چيز را در خصوص جنگ ايران و عراق تغيير داده و آن اين مساله است که براي اولين بار طي چند سال گذشته، اين احتمال را که يک طرف حقيقتاً بر ديگري پيروز شود، مطرح ساخته است.»
گزارش از امين ملکيان
انتهاي پيام/